„ბანკები სებ-ს დეველოპერებისთვის ერთიანი მოდელის შემუშავებას სთხოვენ“ - რა გავლენა მოახდინა ახალმა რეგულაციებმა სამშენებლო სექტორზე

ეროვნული ბანკის მიერ დაწესებული რეგულაციები, რომლის მიხედვითაც კომერციულ ბანკებს კლიენტის გადახდისუნარიანობის, მისი შემოსავლებისა და ხარჯების დეტალური ანალიზის გარეშე, სესხის გაცემა ეკრძალებათ, სამშენებლო კომპანიების ნაწილის გაყიდვებზე უკვე ნეგატიურად აისახა.

დეველოპერები „ბიზნესპრესნიუსთან“ საუბრისას აცხადებენ, რომ სავარაუდოდ, ბინების გაყიდვები მინიმუმ 5-10%-ით მაინც შემცირდება, რის გამოც უკვე დაწყებულ მშენებლობებზე, ზოგიერთ კომპანიას ფასების დაწევა მოუწევს, რათა თვითღირებულება მაინც ამოიღოს. ხოლო, შემდგომ, ახალ პროექტებში ბინები კიდევ უფრო გაძვირდება.

სესხის გაცემის შეზღუდვასთან დაკავშირებით ეროვნული ბანკის რეგულაციები უკვე 2 კვირაა ამოქმედდა. აღნიშნული ცვლილების მიხედვით, მაგალითად, თუ მოქალაქეს ბინის შეძენა სურს, ბანკი მას თანხის 50%-ზე მეტს ვეღარ მისცემს, იქამდე ვიდრე არ დაადგენს, რამდენად აქვს შესაძლებლობა დაინტერესებულ პირს ყოველთვიური თანხის გადახდის.

დეველოპერების თქმით, რეგულაციები ნეგატიურად აისახება მათ ბიზნესზე, რადგან მყიდველების 40-45% სწორედ საბანკო სესხით სარგებლობს, მათ უმრავლესობას კი, ფიქსირებული ხელფასი არ აქვს და შემოსავლის სხვა წყარო გააჩნია.

„ჯერჯერობით რეგულაცია ახალი ამოქმედებულია, თუმცა ეს დღეს თუ არა, ხვალ ბაზარზე ნეგატიურად აუცილებლად აისახება. უბრალოდ, ეს შეეხება დაბალსეგმენტიანი ბინების რეალიზაციას. ძირითადად, ასეთი კატეგორიის ადამიანების მიერ ხდება ბინების შეძენა.ზოგის დედა მუშაობს უცხოეთში, ან ოჯახის რომელიმე წევრი, ისინი უგზავნიან თანხებს, რაც ფაქტობრივად, დაუდასტურებელია, როგორც შემოსავალი. ამიტომ, ამ კატეგორიის ხალხს ძალიან ბევრი სიძნელეები შეექმნებათ, რაც თავისთავად აისახება ბაზარზე, რეალიზაცია შემცირდება. უკვე ახალ პროექტებზე კი სამომავლოდ, ბინების ფასები აიწევს. თუმცა, ზოგიერთი სამშენებლო კომპანია, რომელსაც დაწყებული აქვს მშენებლობა, იძულებული გახდება ფასები დაწიოს და თვითღირებულების ამოღებაზე იმუშაონ”, - აცხადებს კომპანია „ჯი დი ჯი”-ის დამფუძნებელი ბეჟან წაქაძე.

კითხვაზე, დაახლოებით რამდენი პროცენტით შეიძლება შემცირდება ბინების რეალიზაცია, წაქაძე აცხადებს, რომ მინიმუმ 5-10%-ით.

სამშენელო კომპანია „რედკოს” პროექტების მენეჯერი მალხაზ კუნელაური აცხადებს, რომ რაც რეგულაციები ამოქმედდა, საბანკო სესხით მათ კომპანიაში ბინები ფაქტობრივად, აღარავის შეუძენია.

„ჩვენ გვქონდა მსგავსი პროდუქტი და ვსარგებლობდით არაერთი ბანკის მომსახურებით. ეს საკმაოდ ეფექტურად მუშაობდა დღემდე. ამ რეგულაციის შემდეგ, თვითონ ბანკებს შექმნათ პრობლემა და მათ დაიწყეს მოლაპარაკება ისევ ეროვნულ ბანკთან, რათა დეველოპერთან მიმართებით რაიმე განსხვავებული წესი დაადგინოს. იმიტომ, რომ ასეთი ტიპის გაყიდვები ხდება არამხოლოდ ჩვენთან, არამედ ამ პროდუქტით ყველა მსხვილი დეველოპერული კომპანია სარგებლობს. ბანკების სტატისტიკური მონაცემებით, წლების განმავლობაში ბინების ძალიან დიდი რაოდენობა სწორედ ასეა გაყიდული და მისი გაპრობლემების კოეფიციენტი მინიმალურია - 100%-დან, მხოლოდ 1%. ეს იმას ნიშნავს, რომ ვინც ბინას სესხით ყიდულობს, იხდის კიდეც.

ასე რომ, ეს რა თქმა უნდა, არის ერთგვარად შემაფერხებელი ფაქტორი. ამჟამინდელი  მდგომარეობით ნათელია, რომ ამ რეგულაციის გამო თავად ბანკი შეფერხდა სესხის გაცემის პროცედურაში, შესაბამისად, ჩვენს საერთო გაყიდვებში ბანკის გაყიდვების წილმა მნიშვნელოვნად იკლო. ბოლო 2 კვირაა არცერთი გაყიდვა არ გვაქვს. არა იმიტომ, რომ შემოსავალი არავის უდასტურდება, არამედ იმიტომ, რომ კომერციული ბანკი თავად ცდილობს ეროვნულ ბანკთან სიტუაციის დალაგებას და ერთიანი მოდელის შემუშავებას”,-აცხადებს მალხაზ კუნელაური.

კითხვაზე, მათი მყიდველების რამდენი პროცენტი სარგებლობს საბანკო სესხით, კუნელაური ამბობს, რომ თითქმის 50%-მდე.

„ყველამ კარგად ვიცით, რომ ძალიან ბევრ ადამიანს ფიქსირებული ხელაფსი არ აქვს. ისინი დაკავებულები არიან სხვადასხვა ტიპის საქმიანობით, მათ შორის, სოფლის მეურნეობით, რაც დეკლარირებული ხელფასი არ არის. რა თქმა უნდა, ეს პროცენტი გამოაკლდება მყიდველთა კონტიგენტს. აქამდე ჩვენი გაყიდვების თითქმის, 45-50% მთლიანად მიბმული იყო საბანკო პროდუქტზე”,-აცხადებს კუნელაური.

ნინი  ქეთელაური