რა თანხას მიიღებს საქართველო სომხეთში გატარებული გაზის ტრანზიტის სანაცვლოდ?
საქართველოს განვითარების ლაბორატორიის ხელმძღვანელი ირაკლი გოგავა საქართველოსა „გაზპრომს" შორის გაფორმებულ ხელშეკრულებას „ფეისბუქის" საკუთარ გვერდზე ეხმაურება.
„ბიზნესპრესნიუსი" პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:
საქართველო 15 წელია "გაზპრომისგან" სომხეთში მიმავალი ბუნებრივი აირის 10%-ს იტოვებდა ტრანზიტის საფასურად. სომხეთის ყოველწლიურად 2 მილიარდ კუბურ მეტრს ბუნებრივ აირს მოიხმარს ანუ ყოველ წელს 0,2 მილიარდი კუბური მეტრი საქართველოს რჩებოდა, რომლის საბაზრო ღირებულება გაზპრომის მიერ მოცემული დღევანდელი ფასით ($185 - 1000 კუბური მეტრი) არის $37 მილიონი.
მთავრობა დაეთანხმა "გაზპრომს" 10% ბუნებრივი აირის ნაცვლად ტრანზიტის გადასახადი ევროპული ტარიფების შესაბამისად ფულით მიიღოს. ევროპაში 100 კმ-ზე ათასი კუბური მეტრი აირის ტრანზიტის ტარიფებია: დანია $13; უნგრეთი $11.1; საფრანგეთი $9.32; ბელარუსი $8; უკრაინა $7.91; "ჩრდილოეთის ნაკადი" $2.
მთავრობა არ ასახელებს ტრანზიტის ღირებულებას, რაზეც შეუთანხმდა "გაზპრომს". დავუშვათ, მთავრობა შეუთანხმდა "გაზპრომს" ისეთ საფასურზე, როგორც ეს დანიაშია. თუ ჩავთვლით, რომ საფასური იქნება $13 ათასი კუბური მეტრის 100 კმ-ზე ტრანზიტისთვის, გამოდის, რომ ქართული მხარე მიიღებს $57,46 მილიონ დოლარს, რადგან ტრანსკავკასიური გაზსადენის ქართული მონაკვეთი 221 კმ-ია. ($13X2.21X2,000,000) ვიღებდით $37 მილიონის აირს, მივიღებთ $57,46 მილიონს. თუ "უკრაინული ტარიფით" შეთანხმდნენ ($7.91), მაშინ მივიღებთ $35 მილიონს.
დაველოდოთ ტრანზიტის რა საფასურს გაახმოვანებენ, თუ გაახმოვანეს საერთოდ.
"გაზპრომმა" გვითხრა თუ არ დათანხმდებით, სომხეთს ირანიდან მოვამარაგებთ და თქვენ ყველაფრის გარეშე დარჩებით, არ არის ბოლომდე მყარი არგუმენტი, რადგან ირან-სომხეთის გაზსადენის გამტარუნარიანობა წელიწადში 1 მილიარდი კუბური მეტრია. რაც იმას ნიშნავს, რომ რუსეთი 1 მილიარდ კუბურ მეტრს მაინც საქართველოს გავლით მიაწვდიდა და ჩვენ კი 0.1 მილიარდი კუბური მეტრი დაგვრჩებოდა, რაც $18.5 მილიონია.