ისტორიისა და ცივილიზაციის გზაჯვარედინზე მყოფი ახლო აღმოსავლეთი დიდი ხანია კულტურების, ტრადიციებისა და პეიზაჟების მომხიბვლელი გობელენია. თუმცა, ისტორიული მიმზიდველობის მიღმა, რეგიონი საინტერესო ეთნიკური ერების კრებულის მეპატრონეა, რომლებმაც არაჩვეულებრივ ეკონომიკურ კეთილდღეობას მიაღწიეს.
მოდით გადავხედოთ ახლო აღმოსავლეთის უმდიდრეს ქვეყნებს და შევაფასოთ მათი სიმდიდრე.
ლიბანი, მშპ ერთ სულ მოსახლეზე: 6,168 დოლარი
ლიბანი მდებარეობს სირიასა და ისრაელს შორის. ლიბანის ეკონომიკური სტრუქტურა შეიძლება დახასიათდეს, როგორც ლიბერალური ეკონომიკა შეუზღუდავი კაპიტალისა და შრომის მობილურობით. იგი შეესაბამება ღია ეკონომიკის სტანდარტულ მოდელს.
ლიბანი ითვლება ერთ-ერთ შედარებით აყვავებულ ერად ახლო აღმოსავლეთში, თუმცა მისი ეკონომიკა არ შეიძლება გაიგივდეს არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებსა და კატარის ქვეყნებთან. ქვეყნის მთავარი ეკონომიკური წერტილი არის დედაქალაქი- ბეირუთი.
ომანი, მშპ ერთ სულ მოსახლეზე: 15,150 დოლარი
ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნების განხილვისას, მთავარი ასოციაცია, რომელიც ხშირად გვახსენდება, არის ნავთობი და ომანის შემთხვევაში, ეს აღქმა მართლაც ზუსტია. ომანმა, რათა გამხდარიყო მსოფლიოს ერთ-ერთი უმდიდრესი ქვეყანა, თავისი ნავთობის რესურსები წარმატებით გამოიყენა.
1996 წლიდან ომანის მთავრობა აქტიურად ემზადება ნავთობის შემდგომი ეპოქისთვის. მათი სტრატეგიული აქცენტი ორიენტირებულია ქვეყნის ბუნებრივი გაზის რესურსების გაძლიერებაზე თხევადი სახით ექსპორტისთვის.
ბაჰრეინი, მშპ ერთ სულ მოსახლეზე: 21,000 დოლარი
ბაჰრეინი მოაზრებულია როგორც მეშვიდე უმდიდრესი ქვეყანა ახლო აღმოსავლეთში. ქვეყნის ეკონომიკურ ზრდას შეიძლება მივაწეროთ რამდენიმე ფაქტორი, მათ შორის ტურიზმი, ალუმინის ექსპორტი, ნავთობის მარაგი და ბუნებრივი აირი.
ყველაზე შეძლებული ქვეყნების სიაში ბაჰრეინი მსოფლიოს დივერსიფიცირებული ეკონომიკის გამო ლიდერობს. მის ეკონომიკას უპირატესად აყალიბებს ნავთობი და ბუნებრივი აირი. ბაჰრეინი ასევე არის პირველი ყურის ქვეყანა, რომელმაც აღმოაჩინა ნავთობი, თუმცა, შეზღუდული ნავთობის მარაგით.
საუდის არაბეთი, მშპ ერთ სულ მოსახლეზე: 21,287 დოლარი
როგორც ახლო აღმოსავლეთის ერთ-ერთი ყველაზე აყვავებული ქვეყანა, საუდის არაბეთის ეკონომიკა მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული ნავთობის წარმოებასა და ექსპორტზე. ის არის მეორე უმსხვილესი წევრი OPEC-ში, ქვეყნების კოალიციაში, რომლებიც ძირითადად დაკავებულნი არიან ნედლი ნავთობის წარმოებასა და ექსპორტში.
კვიპროსი: მშპ ერთ სულ მოსახლეზე, 32,200 დოლარი
კვიპროსი არის კუნძულოვანი ქვეყანა, რომელიც მდებარეობს აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვაში. ის მსოფლიო ბანკის მიერ კლასიფიცირებულია, როგორც მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყანა.
კვიპროსის ეკონომიკა მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული მის ტურიზმის სექტორზე.
ქუვეითი: მშპ ერთ სულ მოსახლეზე, 33,000 დოლარი
ნედლი ნავთობის უხვი მარაგის წყალობით, ქუვეითი ახლო აღმოსავლეთის ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი ქვეყანაა. ქვეყნის ნავთობის მარაგების სტრატეგიულმა პოზიციონირებამ მას გამორჩეული მსოფლიოს ყველაზე მდიდარ ქვეყნებს შორის ამორჩეული ადგილი დააკავებინა.
მიუხედავად მისი მოკრძალებული გეოგრაფიული ზომისა, ქუვეითი ამაყობს ღია ეკონომიკით. მთავრობა პროაქტიულად მუშაობს ნავთობის მრეწველობის არასტაბილურობისგან თავის დასაცავად.
ისრაელი: მშპ ერთ სულ მოსახლეზე, 35,766 დოლარი
ეკონომიკურმა სიძლიერემ ისრაელს საშუალება მისცა ჰქონოდა ბირთვული შესაძლებლობები, შეექმნა თანამედროვე არმია და შეეთავაზებინა მოქალაქეებისთვის კეთილდღეობის პროგრამები.
ისრაელი ამაყობს თანამედროვე ინფრასტრუქტურით და გააჩნია ძლიერი მაღალტექნოლოგიური სექტორი. შეზღუდული ბუნებრივი რესურსებით, როგორიცაა ნავთობი, ისრაელმა სტრატეგიულად გამოიყენა ინდუსტრიალიზაცია, რათა წინ წაიწიოს თავისი ეკონომიკა.
ბუნებრივი რესურსების იმპორტზე დიდი დამოკიდებულების მიუხედავად, ქვეყანა ეფექტურად ანაზღაურებს ამ ხარჯებს ძლიერი წარმოებისა და წარმოების საქმიანობით.
დღეის მდგომარეობით, “ჰამასის“ ტერორისტების თავდასხმის შედეგად, ისრაელი საომარ მოქნედებებშია ჩართული და ღაზას სექტორში არსებულ “ჰამასის“ ინფრასტურქტურას ანეიტრალებს.
არაბთა გაერთიანებული საამიროები: მშპ ერთ სულ მოსახლეზე, 41,800 დოლარი
არაბეთის გაერთიანებული საამიროები ყველასთვის სიმდიდრისა და ფუფუნების სიმბოლოა. UAE არის ერი, რომელიც ჩამოყალიბდა შვიდი ემირატის ფედერაციის მეშვეობით: აბუ დაბი, აჯმანი, დუბაი, შარჯა, ფუჯაირა, უმ ალ კუვაინი და რას ალ ხაიმა.
ლიდერობისა და ნავთობის ექსპორტიდან მიღებული შემოსავლების ერთობლიობამ აიძულა არაბეთის გაერთიანებული საემიროები გამხდარიყო ყველაზე მდიდარი ქვეყანა როგორც ახლო აღმოსავლეთში, ასევე მსოფლიოში. UAE ასევე ცნობილია თავისი განსაცვიფრებელი არქიტექტურული საოცრებებით, მათ შორის მაღალი ცათამბჯენებით. აღსანიშნავია, რომ დუბაიში მდებარეობს მსოფლიოში ყველაზე მაღალი შენობა, რომელიც ცნობილია როგორც ბურჯ ხალიფა.
კატარი: მშპ ერთ სულ მოსახლეზე, 62,100 დოლარი
რაც შეეხება მშპ-ს ერთ სულ მოსახლეზე, კატარი ახლო აღმოსავლეთის უმდიდრეს ქვეყნად ითვლება. ის პოზიციას უკვე რამდენიმე წელია რაც ინარჩუნებს.
კატარის სიმდიდრის ძირითადი წყარო მდგომარეობს ნავთობის უხვი მარაგებში. ქვეყანას აქვს ნავთობის, ნავთობქიმიკატების და ბუნებრივი აირის მნიშვნელოვანი მარაგი, რაც კიდევ უფრო აძლიერებს მის ეკონომიკურ სიძლიერეს. ტურიზმი წარმოადგენს კატარის კეთილდღეობის კიდევ ერთ მნიშვნელოვან წყაროს.
წყარო: therichest.com